Colofon & uitleg

Uitleg

De selectietool helpt gemeenten om vergelijkbare gemeenten in het sociaal domein te vinden. De tool vergelijkt gemeenten binnen Nederland op populatie- en beleidskenmerken, een vernieuwende methode waardoor gebruikers gemakkelijker vergelijkbare gemeenten kunnen vinden buiten de regio en waarvan u het mogelijk niet verwacht. Deze tool is ontwikkeld omdat de huidige vergelijkingsmogelijkheden (bijvoorbeeld grootteklasse) op Waarstaatjegemeente.nl soms als ontoereikend ervaren werden vanwege de grote verscheidenheid binnen het sociaal domein tussen gemeenten, beleids- en uitvoeringskeuzes. Het inhoudelijke doel van de tool is dat gemeenten inzicht krijgen in welke gemeenten op deze kenmerken overeenkomen om een zinvollere vergelijking te kunnen maken, ontwikkelingen beter te kunnen duiden en om daarmee gemeenten beter in staat te stellen om van elkaar te leren. Voor Wmo cijfers in uw gemeente, zie Gemeentelijke Monitor Sociaal Domein.

Toepassing

Wanneer u de voor uw relevante gemeente heeft geselecteerd, kunt u klikken op de knop 'zoek vergelijkbare gemeenten'. Dan ziet u op de lijst en op het kaartje de referentiegemeenten met een groene kleur aangegeven. In de filters bovenaan kunnen vervolgens de populatie- en beleidskenmerken worden geselecteerd. De gemeenten die niet voldoen aan de geselecteerde beleidskenmerken worden uit het overzicht met de referentiegemeenten gehaald. De schuifjes geven de ingeladen populatiekenmerken aan. De schuifjes laten vervolgens zien wat de score is van de geselecteerde gemeente (in het zwart omlijnd).

In de tool worden hiernaast vijf grafieken opgenomen met informatie over de geselecteerde gemeente en referentiegemeenten die gebaseerd zijn op de informatie in de monitor sociaal domein. De vijf grafieken gaan over:

1. Inwoners met Farmaceutische Kosten Groep (FKG) [%]: Het aandeel inwoners met een FKG wordt gebruikt als een vereveningscriterium op grond waarvan verzekerden worden ingedeeld in klassen chronische aandoeningen op basis van geneesmiddelengebruik in het verleden.
2. Inwoners met bijstand [%]: Inwoners die gebruikmaken van een uitkering op basis van de Participatiewet.
3. Eenpersoonshuishoudens 75-84 jaar [%]: Aandeel zelfstandig wonende, alleenstaande ouderen in de leeftijd 75 t/m 84 jaar.
4. Klantpotentieel [%]: Aantal potentiële regionale klanten van de woonkernen in een gemeente. Het aantal potentiële regionale klanten van een woonkern is gedefinieerd als het aantal inwoners dat die kern aantrekt uit alle kernen binnen een straal van 60 kilometer.
5. Inwoners met Werkloosheidswet (WW) [%]: Inwoners die gebruik maken van een uitkering op grond van de Werkloosheidswet. De wet voorziet in een uitkering die gerelateerd is aan het laatstverdiende inkomen uit dienstbetrekking.

Op basis van deze doelstelling is er gekozen voor een vergelijkingsmethode die populatiekenmerken en beleidskenmerken combineert. Voor een uitgebreide beschrijving over de gekozen methode, uitgevoerde analyses en het resultaat, zie het Significant rapport.

Methode

De gekozen methode vormt een tweetrapsraket. Eerst wordt gekeken naar de relevante populatiekenmerken. De tien gemeenten die op deze populatiekenmerken het meest lijken op de gemeente worden geselecteerd als referentiegemeente. In de tweede trap worden de beleidskenmerken van de referentiegemeenten inzichtelijk gemaakt. Hierdoor is het mogelijk om te bekijken in hoeverre de gemeente op belangrijke punten van haar beleid verschilt van de referentiegemeente.

Populatiekenmerken

Hieronder vindt u de geselecteerde variabelen van populatiekenmerken naar vier inhoudelijke categorieën:

Conjunctuur

1. Aandeel inwoners met een bijstandsuitkering: Het aantal huishoudens met een bijstandsuitkering in januari 2022 gedeeld door het aantal huishoudens in 2022;
2. Aandeel inwoners met een werkloosheidsuitkering: Het aantal personen met een werkloosheidsuitkering in januari 2022 gedeeld door het aantal inwoners in 2022;

Huishouden

1. Eenpersoonshuishoudens van 75-84 jaar: De eenpersoonshuishoudens tussen de 75 en 84 jaar, gedeeld door het aantal huishoudens tussen de 75 en 84 jaar;

Gezondheid

1. Percentage inwoners dat bepaalde medicijnen gebruikt: Het aantal verzekerden per FKG (Farmaceutische Kostengroep), zie ook https://www.vektis.nl/nieuws/wat-is-het-verdeelmodel-wmo;

Stedelijkheid

1. Relatief regionaal klantenpotentieel: Het regionaal klantenpotentieel gedeeld door het aantal inwoners uit het verdeelmodel Wmo 2022;
2. Regionaal klantenpotentieel: Aantal potentiële regionale klanten van de woonkernen in een gemeente. Het aantal potentiële regionale klanten van een woonkern is gedefinieerd als het aantal inwoners dat die kern aantrekt uit alle kernen binnen een straal van 60 kilometer. De som van het aantal potentiële regionale klanten over alle gemeenten is gelijk aan het landelijk inwonertal op 1 januari en is afgerond op tientallen.

Beleidskenmerken

Hieronder vindt u de geselecteerde variabelen van beleidskenmerken waarover informatie beschikbaar is:

Productcategorie niveau

1. Soort voorziening: Er zijn twee soorten Wmo-voorzieningen; maatwerkvoorzieningen en algemene voorzieningen. Een maatwerkvoorziening Wmo is ondersteuning geleverd in de vorm van een product of dienst die is afgestemd op de wensen, persoonskenmerken, mogelijkheden en behoeften van een individu. Ook wel specialistische zorg of specialistische ondersteuning genoemd. Algemene voorzieningen binnen de Wmo zijn voorzieningen die voor iedereen toegankelijk zijn. Bijvoorbeeld de buurt- en clubhuizen, sociaal-cultureel werk, sociale samenhang, welzijnsactiviteiten etc.
2. Bekostigingsmethode: Wijze waarop de gemeente de aanbieders van Wmo-zorg bekostigt. Binnen het i-Sociaal Domein is afgesproken om deze methodes respectievelijk, inspanning, output en taakgericht te noemen. Voor specifieke bekostigingsvormen, zie Database gemeentelijke zorginkoop.
3. Inkoopmodel (Aanbestedingsprocedure): Wijze waarop de gemeente de aanbieders van Wmo-zorg vanuit de Wmo contracteert. Voor specifieke aanbestedingsvormen, zie Database gemeentelijke zorginkoop.

Gemeenteniveau

1. Centrumgemeente voor Beschermd Wonen en Maatschappelijke Opvang: Voor de taken maatschappelijke opvang en beschermd wonen zijn er 44 centrumgemeenten. Elk centrumgemeentegebied bestaat uit een centrumgemeente en meerdere regiogemeenten. Deze informatie is gepubliceerd op: https://www.regioatlas.nl/regioindelingen/regioindelingen_indeling/t/centrumgemeente_maatschappelijke_opvang_beschermd_wonen

2. Preferente zorgverzekeraar/zorgkantoor: Nederland is verdeeld in 31 zorgkantoorregio's, elke regio heeft zijn eigen zorgkantoor. Zorgkantoren voeren een deel van de langdurige zorg uit. Het zijn zelfstandig werkende kantoren die nauw gelieerd zijn aan de grootste zorgverzekeraar ter plekke. Deze informatie staat gepubliceerd op de website van Zorgverzekeraars Nederland: https://www.zn.nl/350584833/Zorgkantoren

Schematisch overzicht

Het figuur hieronder geeft een schematisch overzicht van de werking van het dashboard.

Colofon

Hieronder staat een tabel met voor elke gebruikte indicator de bron en het jaar waaruit de data afkomstig is.

Deze applicatie is ontwikkeld in opdracht van VNG.
Vragen of feedback? Mail naar waarstaatjegemeente@vng.nl.

Licentie

Dit werk valt onder een Creative Commons Naamsvermelding-NietCommercieel-GelijkDelen 4.0 Internationaal-licentie